Лъэгъо нэфыр игъуазэу псэугъ

ЗэлъашIэрэ шIэныгъэлэжьэу, литературнэ критикэу, тхакIоу Цуамыкъо Тыркубый непэ ыныбжь илъэс 80 хъущтыгъэ…

Цуамыкъо Тыркубый егъэджэн-гъэсэныгъэм иIахьышхо хэлъэу, кIэлэегъаджэу, усакIоу, литературовед цIэрыIоу адыгэ шIэныгъэм, адыгэ поэзием илъэсыбэрэ фэлэжьагъ.

Научнэ лъапсэ иIэу адыгэ литературэр зэхэфыным, хэхъоныгъэхэр ышIынхэм мыпшъыжьэу, къогъанэ имыIэу Цуамыкъо Тыркубый лIэшIэгъу ныкъом ехъу ищыIэныгъэ фигъэIорышIагъ. Уасэ зиIэ научнэ IофшIагъэ инхэу икъэлэмыпэ къыпыкIыгъэхэр адыгэ литературэм  итарихъ хэхьагъэх, цIыфмэ апкъырыхьагъэх, заушъомбгъугъ, лъэпсэ пытэхэу, шIум фэлэжьэнхэу щыIэныгъэм ахэр щызэбгырыкIыгъэх.

Литературэм пылъхэм, апшъэрэ еджапIэхэм якIэлэегъаджэхэм Цуамыкъо Тыркубый Нухьэ ыкъор зымышIэрэ къахэгъотэгъуай. ИшIэныгъэлэжьэн Iофи икIэлэегъэджэни пытэу зэпхыгъэу илъэсипшI пчъагъэм Адыгэ къэралыгъо университетым щылэжьагъ. Ар шIэныгъэ куухэр зыIэкIэлъ кIэлэегъаджэу щытыгъ.

Егъэджэн гъогум макIэп Цуамыкъо Тыркубый тырищагъэр. Ащ ригъэджэгъэ пчъагъэ лъэпкъым фэлажьэ: Адыгэ къэралыгъо университетым, шIэныгъэхэмкIэ Адыгэ республикэ гуманитар ушэтыным апылъым, гъэзетым, тхылъ тедзапIэм, телевидением, радиом, культурэм иIофышIэпIэ зэфэшъхьафхэм.

Сэри Цуамыкъо Тыркубый сыригъэджэнэу синасып къыхьыгъ, ары ушэтакIохэм ягъогу сытезыщагъэр. 

Лъэпкъым фэлэжьэщт ныбжьыкIэхэм япIун, ялэжьын, лъэгъо тэрэз теуцонхэм Тыркубый иIахьышхо хилъхьагъ. Ащ егъэджэн Iофым дакIоу нэбгырэ пэпчъ зэрэфэгумэкIырэ IофыгъохэмкIэ IэпыIэгъу афэхъуным фэхьазыр зэпытыгъ. НыбжьыкIэхэм наукэр шIу ягъэлъэгъугъэным, яеджэн лъагъэкIотэным охътаби, кIочIаби ащ тыригъэкIодагъ ыкIи шIэныгъэу арихьылIагъэр макIэп.

Литературэм фэщагъэхэу, хэшIыкI фызиIэхэм, аспирантурэм яеджэн щылъагъэкIотэным лъэшэу ынаIэ тетыгъ.

КIэлэегъэджэ сэнэхьатым фыриIэ шIулъэгъур, мыпшъыжьэу литературэм узэрэдэлэжьэн фаер ригъэджэгъэ пстэумэ аIэкIилъхьан ылъэкIыгъ. Сыд фэдэрэ IофкIэ уеолIагъэми, нэгуихыгъэу, ныбджэгъу хьалэлныгъэр къыхэщэу къыппэгъокIыщтыгъ. Уахътэр фэмакIэми, ушъхьагъу къымышIэу Iофыр зэрзэшIуихыщтым сыдигъокIи лъыплъэщтыгъэ.

Цуамыкъо Тыркубый доктор ыкIи кандидат диссертацие пчъагъэмэ япхырыгъэкIын дэлэжьагъ. Научнэ IофшIэгъэ пчъагъэмэ яфэшъошэ уасэ афишIызэ, рецензиехэр, отзывхэр афитхыщтыгъэ. Литературэм фэгъэхьыгъэ научнэ IофшIагъэу къыдэкIыгъэхэм ащыщыбэхэм редактор шъхьаIэу афэхъущтыгъэ.

Усэ цIыкIухэмкIэ тхэнэу ригъажьи, монографическэ IофшIэгъэ инхэмкIэ итворчествэ зыригъэушъомбгъугъ. Ащ къеушыхьаты Цуамыкъо Тыркубый художественнэ гупшысакIэмрэ критическэ псэлъэ щэрыомрэ зэрэзэдигъэпсэуалъэщтыгъэр. ШIэныгъэлэжьыр Iофэу зыпылъыгъэм ыгукIэ лъэшэу фэщагъэу, гушхуагъэ хигъуатэу лэжьагъэ…

ШъхьэкIэфэныгъи, лъытэныгъэ ини зыфэтшIэу, цIыф гъэсагъэу, кIэлэегъэджэ шъыпкъэу Цуамыкъо Тыркубый непэ илъэс 80 хъущтыгъэ…

Къытхэмытыжьми, ащ гъэхъагъэу иIэхэм лъэпсэ пытэхэр адзыгъэх, иIофшIагъэхэр мыкIодыжьын Iахьэу лъэпкъым исаугъэт хэуцуагъэх, нэбгырабэхэмкIэ щысэтехыпIэ хъугъэ.

Адыгэ къэралыгъо университетым

идоцентэу Цей Белл